Τετάρτη 11 Αυγούστου 2010

2 άρθρα : Η ομορφιά της Παναγίας στα πανηγύρια του Δεκαπενταύγουστου

Ένα πολύ σοβαρό άρθρο για τον τρόπο που γιορτάζει η Ελλάδα την μεγαλύτερη θρησκευτική της εορτή.Κανένα άλλο πανηγύρι στη χώρα μας δεν έχει την αίγλη αλλά και την κατάνυξη όσο της Παναγίας τον Δεκαπενταύγουστο. Όπως πουθενά στον κόσμο, δεν γιορτάζουν με τόσους χορούς και τραγούδια την Κοίμηση της Θεοτόκου.

Οι Έλληνες δεν λυπούνται για την Παναγιά που “έφυγε”, αλλά χαίρονται γιατί πήγε να βρει τον μονάκριβο Γιο της.

Γι’ αυτό και ο Δεκαπενταύγουστος ονομάζεται από το λαό ως το Πάσχα του καλοκαιριού.

Σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, στα απομακρυσμένα νησιά, στα ακατοίκητα ορεινά χωριά, παντού υπάρχει μια εκκλησία ή ένα ξωκλήσι αφιερωμένο στην Παναγία.Κάθε τόπος προσκυνήματος έχει κάποια ιστορία να διηγηθεί, κάποια παράδοση αιώνων ν’ αναφέρει, που είναι ακλόνητη ιστορική αλήθεια για όσους ζουν γύρω από το εκκλησάκι που είναι αφιερωμένο στη “Χάρη της Παναγίας”.Γεμάτη και η Βόρεια Ελλάδα από προσκυνήματα της Παναγιάς. Στην Παναγία Σουμελά, στη Βλάστη Κοζάνης, στην Αλεξάνδρεια και στην Καστανιά Ημαθίας, στην Η εικόνα της Παναγίας Καμαριώτισσας στη Σαμοθράκη. Άρνισσα της Πέλλας, στο Αιγίνιο και στον Πλαταμώνα Πιερίας. Στον Πολύγυρο, στη Νέα Τρίγλια, στην Κασσάνδρα, στο Παλιούρι, στην Κρυοπηγή, στην Άφυτο και στη Σάρτη Χαλκιδικής. Στην Ηρακλίτσα και στη Νέα Πέραμο Καβάλας, καθώς και στην Παναγιά και στο Λιμένα Θάσου.Σημείο αναφοράς για τους Βορειοελλαδίτες είναι η Παναγία Σουμελά, το ιστορικό μοναστήρι στις πλαγιές του Βερμίου, όπου χιλιάδες Έλληνες από όλα τα μέρη της χώρας αλλά και του εξωτερικού ανηφορίζουν στην Καστανιά Βερμίου να προσκυνήσουν την Παναγία τη Σουμελιώτισσα.Η εκκλησία κτίστηκε το 1951 από τους πρόσφυγες του Πόντου, στη μνήμη της ιστορικής ομώνυμης μονής, τα ερείπια της οποίας βρίσκονται στο όρος Μελά, κοντά στην Τραπεζούντα του Πόντου. Εδώ φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, που είναι φιλοτεχνημένη από τον ευαγγελιστή Λουκά.Μετά τον μέγα εσπερινό της παραμονής γίνεται η λιτάνευση της Αγίας Εικόνας και στη συνέχεια ακολουθούν καλλιτεχνικές εκδηλώσεις με ποντιακά συγκροτήματα. Ανήμερα της Παναγίας γίνεται η περιφορά της Αγίας Εικόνας, την οποία ακολουθεί πλήθος πιστών.Στο αποκορύφωμα της μεγάλης γιορτής της χριστιανοσύνης, ποντιακά συγκροτήματα από τη Μακεδονία προσφέρουν μοναδικές στιγμές με παραδοσιακούς σκοπούς και πολύωρο γλέντι.Τα πανηγύρια της Δ. ΜακεδονίαςΣτα χωριά της Δυτικής Μακεδονίας το πανηγύρι του Δεκαπενταύγουστου έχει το δικό του, ιδιαίτερο χρώμα. Στη Σιάτιστα, το έθιμο των καβαλάρηδων θέλει μεγάλες παρέες με στολισμένα τα άλογα να επισκέπτονται το μοναστήρι του Μικροκάστρου το μεσημέρι και στη συνέχεια να επιστρέφουν στο χωριό, όπου το γλέντι στις πλατείες κρατά μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες, ενώ στη Βλάστη Κοζάνης το τοπικό πανηγύρι κρατά τρεις μέρες, με κύριο χαρακτηριστικό τον παραδοσιακό χορό τρανό. Το δικό τους, μοναδικό χορό έχουν και οι κάτοικοι του χωριού Σαμαρίνα, κοντά στα Γρεβενά, που ονομάζεται τσιάτσιο και κλέβει την παράσταση στο προαύλιο της εκκλησίας της Μεγάλης Παναγιάς.Στη Σιάτιστα η λειτουργία στο μοναστήρι της Μεγαλόχαρης είναι μια ξεχωριστή εμπειρία. Τη λειτουργία παρακολουθούν προσκυνητές καβαλάρηδες πάνω σε στολισμένα άλογα και όταν αυτή τελειώσει επιστρέφουν καβάλα στην πόλη, όπου τους υποδέχεται πλήθος κόσμου, που περιμένουν πώς και πώς να ξεκινήσει η γιορτή, με χορούς και τραγούδια στις πλατείες. Το έθιμο χρονολογείται από την Τουρκοκρατία, όταν το πανηγύρι της Παναγίας ήταν από τις ελάχιστες στιγμές που οι Έλληνες ένιωθαν ελεύθεροι.Στη Βλάστη από την παραμονή της γιορτής συγκεντρώνεται πολύς κόσμος στην πλατεία του χωριού και στη συνέχεια γίνεται κατανυκτικός εσπερινός.Κάθε χρόνο χιλιάδες προσκυνητές σπεύδουν στο μοναστήρι της Παναγίας Εικοσιφοίνισσας, στις βόρειες παρυφές του όρους Παγγαίου, για να ζητήσουν τη χάρη της Παναγιάς.Ανήμερα της Παναγίας παραβρίσκονται όλοι στη θεία λειτουργία και το απόγευμα συγκεντρώνονται στα λιβάδια του χωριού για να τραγουδήσουν τραγούδια που σώζονται από την εποχή της Τουρκοκρατίας και να χορέψουν τον τρανό χορό. Πρώτοι πιάνονται στο χορό οι γεροντότεροι από τους άντρες, στη συνέχεια οι νεότεροι και στο τέλος οι γυναίκες με ανάλογη σειρά. Το έθιμο του τρανού χορού συναντάται και σε άλλα βλαχοχώρια όπως στην Αβδέλλα, στη Σαμαρίνα, στο Περιβόλι, στην Κλεισούρα, στα Νάματα. Παλιά οι άντρες ήταν ντυμένοι με παραδοσιακές στολές (τσιπούνια) και οι γυναίκες με χρυσοκέντητες μεταξωτές φορεσιές. Την τρίτη ημέρα έρχεται ο μητροπολίτης, γίνεται δοξολογία και περιφορά της εικόνας της Παναγίας. Στη συνέχεια χορεύεται και πάλι ο τρανός χορός.Οι Κοζανίτες το Δεκαπενταύγουστο πανηγυρίζουν στο εξωκλήσι της Παναγίας της Ζωοδόχου Πηγής που βρίσκεται στα νότια της πόλης.Η Εικοσιφοίνισσα των ΣερρώνΚτισμένη στις βόρειες παρυφές του όρους Παγγαίου (Δράμας) σε υψόμετρο 753 μ., η μονή ιδρύθηκε από τον Άγιο Γερμανό το 518 μ.Χ. σε απόσταση 50 μ. από το μοναστικό οικισμό που είχε ιδρύσει στη θέση Βίγλα γύρω στο 451 μ.Χ. ο επίσκοπος Φιλίππων Σώζων. Το όνομά της εικάζεται ότι προήλθε από παραφθορά της έκφρασης “εικών φοινίσσουσα”, διότι η αχειροποίητος εικόνα της Παναγίας λέγεται ότι εξέπεμπε ερυθρωπό φως (φοινικούν χρώμα).Η ιστορία της μονής παραμένει άγνωστη μέχρι τον 11ο αι., οπότε ανακηρύχθηκε σταυροπηγιακή και κτίστηκε νέος καθολικός ναός. Από το 1472 η μονή γνώρισε περίοδο ακμής μέχρι το 1507. Η δράση των μοναχών στην ευρύτερη περιοχή προκάλεσε την οργή των Τούρκων, οι οποίοι τους θανάτωσαν, χωρίς όμως να καταστρέψουν το κτιριακό συγκρότημα της μονής. Έπειτα από παρέμβαση του Πατριαρχείου στη σουλτανική αυλή, η μονή επανακατοικήθηκε από μοναχούς του Αγίου Όρους γύρω στο 1510-1520 και με τα χρόνια μετατράπηκε σε σημαντικό πνευματικό κέντρο.Μετά την πυρκαγιά του 1854, που αποτέφρωσε τη δυτική πλευρά της, την επιδημία χολέρας το 1864, που αποδεκάτισε τους μοναχούς, τις λεηλασίες των Βουλγάρων το 1917 και το 1943, η Μονή Παναγίας Εικοσιφοίνισσας άρχισε να επαναλειτουργεί το 1965 με αδελφές-μοναχές.Σήμερα μέσα στον περίβολο της μονής βρίσκονται η επιβλητική εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, τα κελιά των μοναχών, το ηγουμενείο, το αρχονταρίκι, παρεκκλήσι αφιερωμένο στην Αγία Παρασκευή, όπου αναβλύζει το αγίασμα, καθώς και μουσείο. Κάθε χρόνο χιλιάδες προσκυνητές σπεύδουν στο μοναστήρι για να ζητήσουν τη χάρη της Παναγιάς.Η Παναγιά της ΘάσουΠατάτες, ρύζι, μοσχάρι και στιφάδο περιλαμβάνει το γεύμα που παρατίθεται στο μεγάλο τραπέζι όπου συμμετέχουν όλοι οι πιστοί που έχουν συρρεύσει στο ναό της Η εκκλησία της Παναγίας της Κοσμοσώτηρας στις Φέρες Έβρου.Κοίμησης της Θεοτόκου, στην Παναγία της Θάσου, στο χωριό που πήρε το όνομά του από τη Παναγία. Μετά τη λιτάνευση της εικόνας, που συνοδεύεται από πολυμελή μπάντα, όλοι μαζεύονται στο προαύλιο της εκκλησίας, με σκοπό να φουντώσει το γλέντι, με χορούς από όλη την Ελλάδα, μεζέδες, κρασί.Η Κοσμοσωτήρα του ΈβρουΚαι στις Φέρες Έβρου η Παναγία έχει την τιμητική της, το απόγευμα του Δεκαπενταύγουστου όταν, με επίκεντρο την εκκλησία της Παναγίας της Κοσμοσώτηρας, τελείται μέγας πανηγυρικός εσπερινός. Από το ναό ξεκινά μια από τις πιο συγκινητικές λιτανείες της ιερής εικόνας, ενώ οι εορταστικές εκδηλώσεις ξεπερνούν το στοιχείο της θρησκευτικής κατάνυξης και απογειώνονται με τα κέφια των ανθρώπων.Το Δεκαπενταύγουστο στη Σαμοθράκη κάνουν το εφτάζυμο ψωμί, που λέγεται “Γοργή”. Το εφτάζυμο γίνεται με το αλεύρι από το πρώτο σιτάρι της παραγωγής, ανακατεμένο με μαγιά από ρεβίθια. Με αυτό κάνουν παξιμάδια για όλο το χρόνο. Τα παξιμάδια αυτά με μέλι και καρύδια προσφέρονταν στους αρραβώνες και στα γεννητούρια. Σήμερα καθημερινά ο φούρνος στην επάνω γειτονιά της Χώρας κάνει ψωμί με ρεβιθένια μαγιά, που δεν λείπει ποτέ από τα τραπέζια των πανηγυριών.Το θρησκευτικό συναίσθημα των κατοίκων της Σαμοθράκης είναι βαθύ. Τα 999 κυρίως βυζαντινά ξωκλήσια της αποτελούν αντικείμενο σεβασμού και λατρευτικών εκδηλώσεων. Τα πανηγύρια του νησιού είναι πολύ όμορφα. Δίνουν μεγάλη ζωντάνια σε αυτά οι τοπικές ενδυμασίες, η παραδοσιακή μουσική και οι χοροί.Κλαρίνα στην καρδιά της ΠίνδουΣτην καρδιά της Πίνδου, στα 1.450 μέτρα, η Σαμαρίνα είναι το μεγαλύτερο βλαχοχώρι της Ελλάδας, που το χειμώνα έχει ελάχιστους κατοίκους. Τα… παιδιά της Σαμαρίνας όμως γυρίζουν πάντα στα μέρη τους για τη γιορτή της Παναγίας. Στις 14 και 15 Αυγούστου εκατοντάδες απανταχού Σαμαρινιώτες ακολουθούν τους αργόσυρτους ρυθμούς του κλαρίνου χορεύοντας και γλεντώντας στην πλατεία του χωριού και στις 16 Αυγούστου συναντιούνται στην αυλή της εκκλησίας της Μεγάλης Παναγιάς. Πιάνονται πίσω από τους γεροντότερους για να τραγουδήσουν και να χορέψουν τον πατροπαράδοτο -από την εποχή της Τουρκοκρατίας- τσιάτσιο.Το περιβόλι της ΠαναγίαςΟι καλόγεροι της μοναχικής πολιτείας του Άθω ονομάζουν το Άγιον Όρος “κλήρον ίδιον της Θεοτόκου” και “περιβόλι της Παναγίας”. Σύμφωνα με τις μοναχικέςΠεριφορά εικόνας της Παναγίας στη Μονή Ιβήρων. παραδόσεις, η Θεοτόκος επισκέφθηκε το Όρος, όταν πλέοντας για την Κύπρο μαζί με τον Ιωάννη τον Ευαγγελιστή, για να επισκεφθούν τον Λάζαρο, αναγκάστηκαν εξαιτίας μιας μεγάλης τρικυμίας, από τις συνηθισμένες στη βορειοανατολική πλευρά του Άθω, να προσορμιστούν στη θέση όπου αργότερα ιδρύθηκε η Μονή των Ιβήρων.Στην περιοχή τότε δεν υπήρχαν άλλοι οικισμοί παρά τα ερείπια ενός ναού του Απόλλωνος. Η Παναγία, κατά την παράδοση, ενθουσιάστηκε με το μοναδικό τοπίο του Άθω και ζήτησε από τον Γιο της να της δωρίσει τη χερσόνησο. Τότε, σύμφωνα με την παράδοση, ακούστηκε η φωνή του Χριστού, που αφιέρωνε αιώνια τον Άθω στην Παναγία: “Έστω ο τόπος ούτος κλήρος σος και περιβόλαιόν σου και παράδεισος, έτι δε και λιμήν σωτήριος των θελόντων σωθήναι”. Από τότε αφιερώθηκε το Όρος ως “κλήρος και περιβόλι της Παναγίας”.Tης Μαρίας Καραούληkaraouli@makthes.grΤο είδαμε στην: http://tadeefi.wordpress.com/2010/08/14/η-ομορφιά-της-παναγίας-στα-πανηγύρια-Ï„/


Τα πανηγύρια του Δεκαπενταύγουστου
Η παράδοση των πανηγυριών συνδέεται κυρίως με τον αγροτικό χώρο, με επίκεντρο τόσο τις εκκλησίες των οικισμών όσο και τα υπαίθρια ξωκλήσια.Παλαιότερα, την οργάνωση των πανηγυριών αναλάμβαναν οι κοινότητες, οι επαγγελματικές συντεχνίες, καθώς και οι γεωργικοί και κτηνοτροφικοί σύλλογοι. Σήμερα, ...τη διοργάνωσή τους αναλαμβάνουν στις περισσότερες περιπτώσεις πολιτιστικοί σύλλογοι που προσπαθούν να αναβιώσουν και να διατηρήσουν τα ιδιαίτερα έθιμα κάθε τόπου. Εντονα θρησκευτικός ο χαρακτήρας των πανηγυριών σε παλαιότερες εποχές, σήμερα έχει περισσότερο ψυχαγωγικό χαρακτήρα, η συμμετοχή όμως παραμένει η ίδια, ίσως και μεγαλύτερη. Χιλιάδες Ελληνες τα καλοκαίρια παρακολουθούν και συμμετέχουν σε πανηγύρια της Ηπείρου, της Μακεδονίας, της Πελοποννήσου και φυσικά των νησιών του Αιγαίου, όπου η Παναγία η θαλασσινή έχει την τιμητική της.Εκτός από την Παναγία της Τήνου, την Παναγία Σουμελά στο Βέρμιο και την Παναγία την Εκατονταπυλιανή στην Πάρο, που τον Δεκαπενταύγουστο προσελκύουν πλήθος προσκυνητών, στην υπόλοιπη Ελλάδα διοργανώνονται μικρά και μεγάλα πανηγύρια που αξίζουν ιδιαίτερη προσοχή.Για την ιδιαίτερη φήμη του, την ειδυλλιακή τοποθεσία, το χαμηλότερο μέσο όρο ηλικίας συμμετεχόντων, αξίζει προσοχής το πανηγύρι στην εκκλησία της Κοιμήσεως, στη Φολέγανδρο, όπου στήνεται ένα και μοναδικό τραπέζι για όλους, ντόπιους κι επισκέπτες.Το πανηγύρι της Παναγίας της Καστριανής, στην Τζιά, διοργανώνεται κάθε χρόνο στον απότομο βράχο στα βορειοανατολικά της Ιουλίδας, που ατενίζει από ψηλά τα κύματα του Αιγαίου.Στην Παναγία την Πανοχωριανή, στην Αμοργό, το πανηγύρι ξεχωρίζει για τις τοπικές σπεσιαλιτέ πατατάτο και ξιδάτο, και βέβαια για τα θρυλικά αμοργιανά ρακόμελα, όπως και στην Παναγία τη Θαλασσινή της Άνδρου, για τη φρουτάλια και την ντόπια σουμάδα. Στην Πέτρα της Λέσβου, το πανηγύρι ξεχωρίζει, εκτός των άλλων, για τη σπιτική σπεσιαλιτέ, που σερβίρεται σε όλους τους παρευρισκόμενους, το κισκέσι, ταύρο βρασμένο με σιτάρι, ενώ στην Παναγία την Πορταΐτισσα της Αστυπάλαιας σερβίρεται γεμιστό αρνί που οι ντόπιοι ονομάζουν λαμπριανό.Στα μεγαλύτερα σε διάρκεια πανηγύρια ξεχωρίζουν αυτά της Παναγίας της Σπηλιανής στη Νίσυρο, όπου οι εορτασμοί για το Δεκαπενταύγουστο διαρκούν εννέα μέρες. Το πανηγύρι στο Τσεπέλοβο, στην Τύμφη Ιωαννίνων, διαρκεί τρεις ημέρες. Παραπάνω από μία ημέρες κρατάει και το πανηγύρι στην Αγιάσο της Λέσβου, οι προετοιμασίες για το οποίο ξεκινούν ήδη από τις αρχές Αυγούστου.Το πανηγύρι της Παναγιάς στη Σέριφο, κρατά τρεις ολόκληρες ημέρες, με το παλιό έθιμο να θέλει το ζευγάρι που "ανοίγει" το χορό γύρω από την ελιά της εκκλησίας να παντρεύεται μέσα στο χρόνο. Επειδή, όμως, το ποιο ζευγάρι θα είναι το τυχερό, δεν είναι μόνο θέμα ταχύτητας, οι καβγάδες που στήνονταν εδώ γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο έδωσαν στο πανηγύρι το εύγλωττο όνομα «της Ξυλοπαναγιάς».Στην Αλόννησο, οι παρευρισκόμενοι έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν την αναβίωση του παραδοσιακού γάμου, δοκιμάζοντας τοπικά γλυκά και συνοδεύοντας τη σπεσιαλιτέ της ημέρας, γίδα με μακαρόνια, με άφθονο ντόπιο κρασί.Κανένα πανηγύρι δεν είναι το ίδιο χωρίς την παραδοσιακά μουσική: στην Παναγία της Κάσου, ακούγονται παραδοσιακές λύρες και λαούτα, ενώ σε τέσσερα χωριά της Καρπάθου -τις Μενετές, τις Πυλές, το Απέρι και τον Όλυμπο- το ρυθμό δίνουν λαούτα, λύρες και τσαμπούνες.Στο Μαρκόπουλο και την Πάστρα της Κεφαλονιάς παρατηρούνται το Δεκαπενταύγουστο δύο μοναδικά φαινόμενα: στο πρώτο εμφανίζονται μέσα στην εκκλησία της Παναγίας της Λαγκουβάρδας μικρά ακίνδυνα φίδια με σταυροειδές σημάδι στο κεφάλι, τα οποία θεωρείται ότι φέρνουν καλή τύχη, ενώ στο δεύτερο οι κρίνοι που τοποθετούνται στην εικόνα της Παναγίας της Γραβαλιώτισσας ανθίζουν για δεύτερη φορά μέσα στο χρόνο. Και στα δύο χωριά τα πανηγύρια συγκεντρώνουν πλήθος κόσμου και θεωρούνται, μαζί με το πανηγύρι των πυροτεχνημάτων της Περλιγκού, από τα καλύτερα του νησιού.Παμπελοποννησιακοί διαγωνισμοί λαϊκών χορών και τραγουδιών, αγώνες στίβου "Αλέαια" (αναβίωση των αρχαίων αγώνων), χορευτικές εκδηλώσεις, Παντεγεατικό Συνέδριο με ομιλίες-εισηγήσεις σε διάφορα θέματα που αφορούν την Τεγέα και την Αρκαδία, δεξίωση στον κήπο της Οικοκυρικής Σχολής, βράβευση μαθητών, ομιλίες και θεάματα, είναι μερικές μόνο από τις εκδηλώσεις που πλαισιώνουν, μαζί με την τεράστια εμπορική έκθεση, το πανηγύρι στο ναό της Επισκοπής της Τεγέας, στην Αρκαδία, οι οποίες διαρκούν μία ολόκληρη εβδομάδα, από τις 13 έως τις 20 Αυγούστου.Στη Μακεδονία, σαράντα οκτώ χιλιόμετρα βορειοδυτικά από την πόλη των Γρεβενών και σε υψόμετρο 1.650 μέτρων βρίσκεται το μεγαλύτερο και πιο φημισμένο βλαχοχώρι της Ελλάδας, η Σαμαρίνα.


Κάτω από το δάσος της Κιούριστας ο παραδοσιακός οικισμός του χωριού είναι χτισμένος αμφιθεατρικά στις ανατολικές πλαγιές της υψηλότερης κορυφής της Πίνδου, του Σμόλικα, με υψόμετρο 2.637 μέτρων, του δεύτερου υψηλότερου βουνού μετά τον Ολυμπο. Τον Δεκαπενταύγουστο γίνεται ένα ονομαστό πανηγύρι. Οι χοροί και τα τραγούδαι ξεκινούν στις 14 Αυγούστου και διαρκούν μέχρι τις 16 του μήνα. Εντυπωσιακό είναι επίσης και το πανηγύρι που γίνεται στις 15 Αυγούστου στη Βλάστη, ένα γραφικό ορεινό χωριό του νομού Κοζάνης. Υπήρξε ένα από τα σημαντικά προπύργια του Ελληνισμού και ένα από τα μεγαλύτερα κεφαλοχώρια της Δυτικής Μακεδονίας. Το πανηγύρι κρατάει τρεις ημέρες. Ανήμερα τον Δεκαπενταύγουστο μετά τη Θεία Λειτουργία γίνεται περιφορά της εικόνας στην κοινότητα. Και τις τρεις ημέρες του πανηγυριού οι πανηγυριστές χορεύουν κυρίως τον παραδοσιακό χορό που ονομάζουν «τρανό». Στη Σιάτιστα οι πανηγυριστές του Δεκαπενταύγουστου δίνουν εξαιρετική σημασία στο έθιμο των καβαλάρηδων. Την ημέρα αυτή μεγάλες παρέες με στολισμένα τα άλογα πηγαίνουν στο μοναστήρι του Μικροκάστρου για να προσκυνήσουν την εικόνα της Παναγίας και το μεσημέρι επιστρέφουν στη Σιάτιστα, όπου ακολουθεί γλέντι και χορός στις πλατείες και στα σπίτια ως τις πρωινές ώρες.Στην Πλατριθειά Ιθάκης γίνεται κάθε χρόνο το φημολογούμενο καλύτερο πανηγύρι του Ιονίου, που διατηρεί αλώβητο το παραδοσιακό του χρώμα. Το πανηγύρι στα Κουφονήσια έχει, επίσης, άρωμα νησιώτικης παράδοσης, με τα τηγανιτά ψάρια να έχουν τον πρώτο λόγο στα τραπέζια, ενώ το πανηγύρι στο παλιό σχολείο στο χωριό της Χάλκης μοιάζει με ταξίδι στο χρόνο.κείμενο: ΑΠΕ-ΜΠΕ

άρθρο : Δεκαπενταύγουστος 2010... Ας μας αφήσουν να προσευχηθούμε για εμάς και για τους προγόνους μας...

του Θεόφιλου Κωτσίδη
Ο υποχρεωτικός ξεριζωμός χιλιάδων Μικρασιατών από την πατρίδα τους (Ιωνία- Πόντος – Καππαδοκία), δεν ξεπεράστηκε ποτέ από την πρώτη γενιά προσφύγων. Οι αναμνήσεις, η νοσταλγία, η αγάπη του καθενός για τη δική του πατρίδα, ο πόνος της απώλειας και κυρίως ο τρόπος που αποχωρίστηκε ο καθένας τον τόπο του και τα αγαπημένα του πρόσωπα, μετέδωσαν στις επόμενες γενιές το χρέος της ψυχικής και πνευματικής επανασύνδεσης, ή τουλάχιστον της γνωριμίας με την πατρώα γη. Τελευταία τους επιθυμία, λίγο χώμα από την πατρίδα, να σκεπάσει τον τάφο τους…Τα τελευταία 10-15 χρόνια, ολοένα και αυξάνονται τα κύματα περιηγητών-προσκυνητών στους «Αγίους Τόπους» των προγόνων μας. Πόλος έλξης, η θρυλική και πανάρχαια Τραπεζούντα, με τα αμέτρητα μνημεία της και κυρίως τα τρία ξακουστά μοναστήρια της: Παναγία Σουμελά, Άγιος Ιωάννης Βαζελώνας και Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτας. Η Παναγία Σουμελά από τη δεκαετία του '70 περιήλθε στην Εφορία Αρχαιοτήτων Τραπεζούντας και έκτοτε λειτουργεί ως μουσείο. Δε νοείται επισκέπτης στην περιοχή Τραπεζούντας να μην επισκεφτεί το Μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά, που είναι και το πιο προσβάσιμο. Τα άλλα δύο Μοναστήρια, είναι ακόμη ερείπια.Στην Παναγία Σουμελά, με σχετική προφορική άδεια από τους φύλακες, επιτρεπόταν το άναμμα κεριών και προσευχές με τελετουργικό τρόπο, πολλές φορές με συνοδεία ιερωμένων. Αυτές οι σεμνές προσκυνηματικές τελετές, είχαν γίνει θεσμός.Το 15Αύγουστο του 2008, επισκέφτηκαν το Μοναστήρι εκατοντάδες προσκυνητές, κυρίως από Ρωσία και άλλες χώρες της πρ. Σοβιετικής Ένωσης, αλλά και από την Ελλάδα, με έξοδα του Βουλευτή της Ρωσικής Δούμας- Αντιπροέδρου Σ.Α.Ε. Ανατ. Ευρώπης και επιχειρηματία ποντιακής καταγωγής κ. Ιβάν Σαββίδη. Οι ιερωμένοι που τον συνόδευαν, προσευχήθηκαν στα ρωσικά, ενώ στα ελληνικά επαναλάμβαναν συνέχεια το Χριστός Ανέστη!!! Αυτό εξέπληξε και αιφνιδίασε τους Ποντίους προσκυνητές από Ελλάδα, που βρέθηκαν εκεί με δικά τους έξοδα. Τα χειρότερα ήρθαν το 15Αύγουστο του 2009. Επανάληψη του ίδιου σκηνικού, με έξοδα και πάλι σου κ. Ιβάν Σαββίδη. Τον συνόδευαν πάσης φύσεως πολιτικοί και «παράγοντες». Επισκέφθηκαν αυθημερόν την Παναγία Σουμελά, πολιτικοποιώντας πλήρως με τις ενέργειές τους μια κατεξοχήν σεμνή θρησκευτική τελετή. «Πολιτικά» απάντησε αυτή τη φορά και η Τουρκία, ταπεινώνοντας τους εκ Ρωσίας ιερωμένους, αφού τους εξανάγκασε –εφαρμόζοντας τον ισχύοντα κεμαλικό νόμο- να βγάλουν τα άμφια και να κυκλοφορούν με μακό μπλουζάκια και απαγορεύοντας την προσευχή που ήδη είχε ξεκινήσει με τον «από μηχανής Θεό», που βρέθηκε εκεί την κατάλληλη στιγμή, φορώντας άμφια (επιτρέπεται μόνο κατά τη διάρκεια θρησκευτικής τελετής), τον Πατέρα Βησσαρίωνα, του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως.
Η βίαιη διακοπή της προσευχής εκ μέρους της κας Νιλγκιούν Γιλμαζέρ, η απογοήτευση των περισσοτέρων προσκυνητών και η διάσταση του θέματος σε όλα τα τηλεοπτικά και έντυπα μέσα Ελλάδας και Τουρκίας, ανάγκασε την Τουρκία να εξετάσει το θέμα πιο προσεκτικά. Έτσι, στις 8 Σεπτεμβρίου έγινε σύσκεψη τεσσάρων υπουργών στην Τραπεζούντα, για να δοθεί λύση. Κοινή εκτίμηση των υπουργών Επικρατείας κ. Εγιεμέν Μπαγίς, Εσωτερικών κ. Μπεσίρ Αταλάι, Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου και Δικαιοσύνης κ. Σαντουλάχ Εργκίν, ήταν να ανοίξει η Μονή για θρησκευτικές λειτουργίες και θρησκευτικό προσκύνημα, στα πλαίσια της θρησκευτικής ελευθερίας.Μετά από σχετικές τροποποιήσεις κανονισμών στα υπουργεία Εξωτερικών-Εσωτερικών-Πολιτισμού & Τουρισμού, η Παναγία Σουμελά γίνεται το 18ο μνημείο που έχει δοθεί άδεια να τελούνται θρησκευτικές λειτουργίες. Εξάλλου, στις 22 Οκτωβρίου 2009, 16 πρέσβεις ευρωπαϊκών χωρών επισκέφθηκαν το Μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά, όπου ο πρέσβης της Σουηδίας (προεδρεύουσα της Ε.Ε.) στην Άγκυρα κ. Christer Asp δήλωσε : «…Μείναμε έκθαμβοι από την επίσκεψη στη Μονή Παναγία Σουμελά… Το να ληφθεί απόφαση να ανοίξει για θρησκευτικό προσκύνημα στους πιστούς, εναπόκειται στην τουρκική κυβέρνηση, την τοπική αυτοδιοίκηση και τις τοπικές αρχές…». Αρχές του 2010, με αφορμή επίσκεψη νέων ποντιακής καταγωγής στην Παναγία Σουμελά, γράφονται και πάλι σχετικά άρθρα σε πολλές τουρκικές εφημερίδες (Hurriyet, Sabah, Vatan κ.ά.) και τηλεοπτικά κανάλια (NTV, Kral Karadeniz κ.ά.). Θεωρείται δεδομένο ότι θα δοθεί η πολυπόθητη άδεια.Η επιβεβαίωση ήρθε επισήμως το Μάιο του 2010 και αφού προηγουμένως η Α.Θ.Π. Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, με ενέργειές του προς τον υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού κ. Ερτουγρούλ Γκιουνάι, άλλαξε την αρχική απόφαση για άδεια τελέσεως λειτουργίας, από το πρώτο 15θήμερο του Σεπτεμβρίου, σε άδεια για 15 Αυγούστου.
Όπως γίνεται αντιληπτό, πρόκειται για ιστορικής σημασίας απόφαση και πρέπει να τη διαφυλάξουμε ως «κόρη οφθαλμού». Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι όσες φορές έγινε προσπάθεια πολιτικοποίησης θρησκευτικών τελετών, είχε αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα.Ο 15Αύγουστος στην Παναγία Σουμελά, δεν προσφέρεται για ψηφοθηρία και πολιτική εκμετάλλευση. Ο 15Αύγουστος στην Παναγία Σουμελά δεν είναι σήμερα εμποροπανήγυρις. Ο 15Αύγουστος στην Παναγία Σουμελά δεν μπορεί (ειδικά την πρώτη φορά μετά από 88 χρόνια) να σταθεί αφορμή ακόμη και για πολιτιστικές δραστηριότητες.Για μας είτε Πόντιοι λεγόμαστε, είτε Μαυροθαλασσίτες, είτε Καραντενιζλήδες, η Παναγία Σουμελά είναι το σύμβολο της Παγκόσμιας Μάνας, το σύμβολο της Ενότητας των λαών, είναι Μητέρα όλων μας. Ο 15Αύγουστος ανήκει σ΄ Εκείνη και μόνο σ΄ Εκείνη και παρακαλούμε τους αξιότιμους κυρίους πολιτικούς μας να αφήσουν ΕΜΑΣ να προσευχηθούμε στη Μεγαλόχαρη για εμάς και για τους προγόνους μας…

ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ ΞΕΧΝΑΜΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ, Greek Victims of Communism

Greek American Tribute to Greek Victims of Communism

Lee Edwards, Ph.D.Alex Aliferis organized the event to offer tribute. Aliferis' family in 1944 was executed by Communists. "I came to the memorial to honor the over 100,000 Greeks murdered by Communists," said Aliferis. In Greece , there are annual tributeso the victims of Communism at massacre sites like Meligalas , Greece . Since 2008, Aliferis makes a point to honor the Greek victims of Communism.While former Communist countries like Bulgaria , Romania , Lithuania , Hungary , Poland , and others remember the victims of Communism, the Greek government ignores it."I want to make sure the victims of Communists in Greece are not forgotten," said Aliferis. Alex Aliferis has formed the Greek Victims of Communism Foundation to document the crimes of Communists in Greece . Books and articles have been written in Greek and English documenting about murders, massacres, and abductions by Greek Communists. Nicholas Gage produced a film in 1981 called "Eleni" that documents the execution of his mother by Greek Communists. Actor John Malkovich played the role of Nicholas Gage who seeks the Communist murderer responsible for his mother's death.Lee Edwards, Chair of the Victims of Communism Memorial Foundation, attended the tribute with Alex Aliferis, Chair of the Greek Victims of Communism Memorial Foundation, Nikolaos Taneris of Cyprus Action Network of America, and Ioannis Ioannou of Astoria.In Washington DC , the Victims of Communism Memorial Foundation, a non-profit organization was established by act of U.S. Congress. The memorial commemorates more than 100 million victims of communism, to honor those who resisted communist tyranny, to educate current and future generations about communism's crimes against humanity and to pay tribute to those who helped win the Cold War. President Clinton signed H.R. 3000, which passed unanimously in Congress, on December 17, 1993. This American law created and built the current Victims of Communism Memorial in Washington D.C. which was dedicated on June 12, 2007 among others by President George Bush and the late Congressman Tom Lantos, and calls for the foundation of a museum in the future.In the EU Parliament, August 23rd has been declared as a Remembrance Day of Victims of Nazism and Communism.Greece was the first country to hand communism a defeat in wake of the Cold War, preserving democracy in its birthplace, and thus providing hope once again that totalitarian regimes cannot subjugate a free people.More than 100,000 Greeks died as a result of the communist insurgency, including over 21,000 government security forces. Additionally, more than 1 million civilians were displaced due to the communist terror, and over 28,000 children were abducted and transported to communist countries. The July 19, 2010 tribute honored the Greek victims of communism who fought for freedom against tyranny.

For more information on the Victims of Communism Memorial go to www.victimsofcommunism.org.We include, a short comprehensive recommended reading list of scholarly books on the subject, the Foundation encourages further scholarship on this subject, and all inquires for further study should be directed to Mr. Alex Aliferis, Email: greekvictimscommunism@yahoo.com

1. Black Book of Communism by Stephane Courtois

2. The Abducted Greek Children of the Communists by Dr. Nikki Karavasilis

3. The Calvary of Meligalas by Tassos Antonopoulos

4. ΜΑΤΩΜΕΝΕΣ ΜΝΗΜΕΣ 1940-45 (..) by Ioannis Bougas(in Greek about Communist Terror in Messenia-Peloponnesos)

5. Eleni by Nicholas Gagehttp://www.victimsofcommunism.org/media/article.php?article=6091