Παρασκευή 25 Φεβρουαρίου 2011
Περισσότερα για το Τζουρούτ, την Εκατόμβη, το Μακούφ, τα Δωδεκάρια, τα Βαρτουβάρια, τον Κλήδονα κι άλλα έθιμα που διασώθηκαν από την αρχαιότητα
στο Μιστί και σε άλλα μέρη τη Καππαδοκίας, στο βιβλίο Μ.Παπαδοπούλου, Ήθη-Έθιμα-Παραδόσεις στο Μιστί της Καππαδοκίας.
Η Εκατόμβη, η θυσία των εκατό βοδιών
Το έθιμο της μεγάλης ζωοθυσίας ακολουθούσε τα λατρευτικά έθιμα του χριστιανικού εορτολογίου που παρέπεμπαν στις αρχαιότατες παραδόσεις και την αρχαία ελληνική θρησκεία. Το έθιμο αυτό γίνονταν πριν τη μεγάλη γιορτή του διημέρου, αλλά ουσιαστικά αποτελούσε μια προετοιμασία του νοικοκυριού να υποδεχθεί τις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς.
....................................................................
Αρχαία έθιμα που διασώθηκαν και διαδραματίζονταν στο πλαίσιο της μεγάλης διήμερης γιορτής : Το Τζουρούτ
Ως τα τέλη του περασμένου αιώνα –τουλάχιστον- στο Μιστί έπαιζαν το Τζουρούτ 1, ένα είδος κονταρομαχίας πάνω από άλογα. .Σύμφωνα με πληροφορίες του ΚΜΣ, το παιχνίδι αυτό ....................................................................................
ΣΤΑ ΝΕΚΡΟΛΙΜΑΝΑ ΤΟΥ ΞΕΡΙΖΩΜΟΥ
Ποιητική σύνθεση, Μαρία Παπαδοπούλου,
δημοσίευση στην Πνευματική Λάρισα, έκδοση 2011.
ΣΤΑ ΝΕΚΡΟΛΙΜΑΝΑ ΤΟΥ ΞΕΡΙΖΩΜΟΥ
Εκείνο το π α ρ ε λ θ ό ν των α ι ώ ν ω ν,
του διαχρονικού ελληνισμού,
[βαθύ αργόσυρτο]
από την αποίκηση των αρχαιότατων φύλων των Ελλήνων, μέχρι τα εγκαίνια της παλαιόθεν ελληνίδας Κωνσταντινούπολης (330), της μεγαλύτερης για δεκαέξι συναπτούς αιώνες ελληνικής Πόλης, τα εγκαίνια της Ύπατης του Θεού Σοφίας (537), τη μεταμόρφωση της αυτοκρατορίας σε «Εξελληνισμένη αυτοκρατορία της χριστιανικής Ανατολής» του Ηράκλειου, το φιλόδοξο κράτος του Ιουστινιανού, την πλούσια παράδοση της «Ελληνικής Βυζαντινής Αυτοκρατορίας» -παρά την κατάληψη από τους Λατίνους (1204 και μετά)-, τη διαιώνιση των συμπαγών εθνοθρησκευτικών νησίδων -παρά την αιματηρή κατάληψη από τους Οθωμανούς- των ελληνικής συνείδησης χριστιανικών ομάδων που έπλεξαν την άμπελο του πολιτισμού τους και ζύμωσαν το παλιό γλυκό κρασί της βαθειάς ελληνικής ιστορίας μας μέχρι και …τη θλιβερή καταστροφή του 1922,
μέσα στη μικρασιατική προγονική γη
εκείνο το π α ρ ε λ θ ό ν των α ι ώ ν ω ν,
γνώριζε αμείλικτες στιγμές βαρβαρότητας
και πέθαινε στα νεκρολίμανα του ξεριζωμού.
Εκείνες οι ανθρώπινες ψυχές, που πέθαιναν τότε,
είχαν παρόν και μέλλον καταδικασμένο
μόνον για να ζήσει τα λάθη της ήττας μας.
Μα και να διαπιστεύσει την ασέβεια που δέχθηκαν,
από τους συμμάχους και τους ειρηνευτές, τους ηγέτες της αποκαλούμενης πολιτικής ουδετερότητας.
[παύση]
Σε στεριές και θάλασσες
[ένταση, αγωνία]
στη μυρωδιά του καμένου κορμιού,
ένα γένος, έ ν α γ έ ν ο ς πέθαινε.
[αναπόφευκτη συγκίνηση-παύση]
Δεν είχε να φοβηθεί περισσότερο!
Τι είχε να φοβηθεί περισσότερο;
Δεν είχε τίποτε περισσότερο να σώσει για να σωθεί
παρά τη μνήμη του πολιτισμού του.
Έπρεπε να επιζήσει με πολλαπλάσιο
τον πολιτισμένο νου.
Κάτω από την απειλή της «εξολόθρευσης αλλοθρήσκων», που έγινε με το πρόσχημα της εθνοκάθαρσης, με τη θρησκευτική περιβολή της πολιτικής του φασισμού,
τις μαζικές εξοντώσεις εις βάρος των Χριστιανών
και τις αδίστακτες εναντίον τους σφαγές…
επέζησε ο πολιτισμένος νους
η άυλη πατρίδα του πολύπαθου ελληνισμού…
Για πόσο όμως ακόμη; Γιατί τόσο αίμα στη Μικρά Ασία;
Για τους θριαμβικούς θρήνους,
από την πολιτική θρησκεία μιας βαρβαρότητας.
δημοσίευση στην Πνευματική Λάρισα, έκδοση 2011.
ΣΤΑ ΝΕΚΡΟΛΙΜΑΝΑ ΤΟΥ ΞΕΡΙΖΩΜΟΥ
Εκείνο το π α ρ ε λ θ ό ν των α ι ώ ν ω ν,
του διαχρονικού ελληνισμού,
[βαθύ αργόσυρτο]
από την αποίκηση των αρχαιότατων φύλων των Ελλήνων, μέχρι τα εγκαίνια της παλαιόθεν ελληνίδας Κωνσταντινούπολης (330), της μεγαλύτερης για δεκαέξι συναπτούς αιώνες ελληνικής Πόλης, τα εγκαίνια της Ύπατης του Θεού Σοφίας (537), τη μεταμόρφωση της αυτοκρατορίας σε «Εξελληνισμένη αυτοκρατορία της χριστιανικής Ανατολής» του Ηράκλειου, το φιλόδοξο κράτος του Ιουστινιανού, την πλούσια παράδοση της «Ελληνικής Βυζαντινής Αυτοκρατορίας» -παρά την κατάληψη από τους Λατίνους (1204 και μετά)-, τη διαιώνιση των συμπαγών εθνοθρησκευτικών νησίδων -παρά την αιματηρή κατάληψη από τους Οθωμανούς- των ελληνικής συνείδησης χριστιανικών ομάδων που έπλεξαν την άμπελο του πολιτισμού τους και ζύμωσαν το παλιό γλυκό κρασί της βαθειάς ελληνικής ιστορίας μας μέχρι και …τη θλιβερή καταστροφή του 1922,
μέσα στη μικρασιατική προγονική γη
εκείνο το π α ρ ε λ θ ό ν των α ι ώ ν ω ν,
γνώριζε αμείλικτες στιγμές βαρβαρότητας
και πέθαινε στα νεκρολίμανα του ξεριζωμού.
Εκείνες οι ανθρώπινες ψυχές, που πέθαιναν τότε,
είχαν παρόν και μέλλον καταδικασμένο
μόνον για να ζήσει τα λάθη της ήττας μας.
Μα και να διαπιστεύσει την ασέβεια που δέχθηκαν,
από τους συμμάχους και τους ειρηνευτές, τους ηγέτες της αποκαλούμενης πολιτικής ουδετερότητας.
[παύση]
Σε στεριές και θάλασσες
[ένταση, αγωνία]
στη μυρωδιά του καμένου κορμιού,
ένα γένος, έ ν α γ έ ν ο ς πέθαινε.
[αναπόφευκτη συγκίνηση-παύση]
Δεν είχε να φοβηθεί περισσότερο!
Τι είχε να φοβηθεί περισσότερο;
Δεν είχε τίποτε περισσότερο να σώσει για να σωθεί
παρά τη μνήμη του πολιτισμού του.
Έπρεπε να επιζήσει με πολλαπλάσιο
τον πολιτισμένο νου.
Κάτω από την απειλή της «εξολόθρευσης αλλοθρήσκων», που έγινε με το πρόσχημα της εθνοκάθαρσης, με τη θρησκευτική περιβολή της πολιτικής του φασισμού,
τις μαζικές εξοντώσεις εις βάρος των Χριστιανών
και τις αδίστακτες εναντίον τους σφαγές…
επέζησε ο πολιτισμένος νους
η άυλη πατρίδα του πολύπαθου ελληνισμού…
Για πόσο όμως ακόμη; Γιατί τόσο αίμα στη Μικρά Ασία;
Για τους θριαμβικούς θρήνους,
από την πολιτική θρησκεία μιας βαρβαρότητας.
poem : Nights with no sleep
Poem by Demetra Bardani
Translated from the Hellenic (Greek)by Maria A. Papadopoulou CLETr
Nights with no sleep
How many loves have you counted
in the moonlight ?
Now you are staring it alone.
Often you were telling me
that you were apprehensive of so much fortune!
I was smiling at you
and telling you “live!”
Now, you spend the nights
with eyes wide open,
staring the ceiling.
It has neither moons,
nor stars.
Only inflamed eyes in the morn.
Sleep is not coming.
Sleep does not pity you.
Sleep does not need you in its embrace.
Unable you long for it
and the “milk” of the dawn
is poured around you.
Relieved from the torment
of the night,
you start the new day.
And the day is full
and empty is the night
and still you have
a lot to travel.
Date of expiry unknown.
Νύχτες χωρίς ύπνο
Πόσους έρωτες μέτρησες
στο φεγγαρίσιο φως;
Τώρα το κοιτάζεις μόνος.
Συχνά μου’λεγες
πως φοβόσουν τόση ευτυχία!
Σου χαμογελούσα
και σου’λεγα «ζήσε!»
Τώρα περνάς τις νύχτες
με μάτια ορθάνοιχτα,
κοιτάζοντας το ταβάνι.
Δεν έχει φεγγάρια,
ούτε αστέρια.
Μόνο κόκκινα μάτια το πρωί.
Ο ύπνος δεν έρχεται.
Ο ύπνος δε σε λυπάται.
Ο ύπνος δε σε θελει στην αγκαλιά του.
Ανήμπορος τον καρτεράς
και το γάλα της αυγής
χύνεται γύρω σου.
Λυτρωμένος απ’το βάσανο
της νύχτας,
ξεκινάς την καινούρια μέρα.
Και είναι γεμάτη η μέρα
και είναι άδεια η νύχτα
κι έχεις ακόμα
πολύ ταξίδι.
Άγνωστη η ημερομηνία λήξης.
Ποίημα : Δήμητρα Μπαρδάνη
Απόδοση από τα ελληνικά : Μαρία Απ.Παπαδοπούλου CLETr
Translated from the Hellenic (Greek)by Maria A. Papadopoulou CLETr
Nights with no sleep
How many loves have you counted
in the moonlight ?
Now you are staring it alone.
Often you were telling me
that you were apprehensive of so much fortune!
I was smiling at you
and telling you “live!”
Now, you spend the nights
with eyes wide open,
staring the ceiling.
It has neither moons,
nor stars.
Only inflamed eyes in the morn.
Sleep is not coming.
Sleep does not pity you.
Sleep does not need you in its embrace.
Unable you long for it
and the “milk” of the dawn
is poured around you.
Relieved from the torment
of the night,
you start the new day.
And the day is full
and empty is the night
and still you have
a lot to travel.
Date of expiry unknown.
Νύχτες χωρίς ύπνο
Πόσους έρωτες μέτρησες
στο φεγγαρίσιο φως;
Τώρα το κοιτάζεις μόνος.
Συχνά μου’λεγες
πως φοβόσουν τόση ευτυχία!
Σου χαμογελούσα
και σου’λεγα «ζήσε!»
Τώρα περνάς τις νύχτες
με μάτια ορθάνοιχτα,
κοιτάζοντας το ταβάνι.
Δεν έχει φεγγάρια,
ούτε αστέρια.
Μόνο κόκκινα μάτια το πρωί.
Ο ύπνος δεν έρχεται.
Ο ύπνος δε σε λυπάται.
Ο ύπνος δε σε θελει στην αγκαλιά του.
Ανήμπορος τον καρτεράς
και το γάλα της αυγής
χύνεται γύρω σου.
Λυτρωμένος απ’το βάσανο
της νύχτας,
ξεκινάς την καινούρια μέρα.
Και είναι γεμάτη η μέρα
και είναι άδεια η νύχτα
κι έχεις ακόμα
πολύ ταξίδι.
Άγνωστη η ημερομηνία λήξης.
Ποίημα : Δήμητρα Μπαρδάνη
Απόδοση από τα ελληνικά : Μαρία Απ.Παπαδοπούλου CLETr
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)