«Όταν θέλουν οι Έλληνες να καυχηθούν,
τέτοιους βγάζει το Έθνος μας, θα λένε».
Κ.Καβάφης
Ημέρα Μνήμης Εθνικών Ευεργετών
Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου 2009
Είναι, πράγματι, άξιος ο έπαινος αυτός για ανθρώπους που δίδαξαν με το δικό τους τρόπο την προσφορά στην πατρίδα, τον άνθρωπο, τον Πολιτισμό. Ανθρώπους με υψηλό αίσθημα φιλοπατρίας, φιλανθρωπίας, κοινωνικής αλληλεγγύης.
Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου 2009
Είναι, πράγματι, άξιος ο έπαινος αυτός για ανθρώπους που δίδαξαν με το δικό τους τρόπο την προσφορά στην πατρίδα, τον άνθρωπο, τον Πολιτισμό. Ανθρώπους με υψηλό αίσθημα φιλοπατρίας, φιλανθρωπίας, κοινωνικής αλληλεγγύης.
Τιμούμε σήμερα εκείνους που ενίσχυσαν και μάλιστα σε δύσκολους καιρούς την πατρίδα μας με τις δωρεές και τα κληροδοτήματά τους.
Ο θεσμός των «εθνικών κληροδοτημάτων» εμφανίζεται στην ελληνική αρχαιότητα, συνεχίζεται στην περίοδο του Βυζαντίου και παίρνει νέες διαστάσεις στη διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Η ανάγκη για πνευματική αναβάθμιση του Γένους ώθησε, τότε, την Εκκλησία, αλλά και πολλούς εύπορους Έλληνες να δραστηριοποιηθούν για την ίδρυση σχολείων, τη μισθοδοσία εκπαιδευτικών, αλλά και την παροχή οικονομικής αρωγής σ΄ εκείνους που είχαν μεγαλύτερη ανάγκη.
Έλληνες της διασποράς πρωταγωνιστούν στο κίνημα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, στην ανέγερση σχολείων, την αποστολή βιβλίων, τη χορήγηση υποτροφιών. Η έμπρακτη εκδήλωση φιλοπατρίας με πράξεις ευεργεσίας παίρνει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις στα χρόνια της Εθνεγερσίας. Πλούσιοι ομογενείς συμπαρίστανται στην πατρίδα που μάχεται και γίνονται αρωγοί στον αγώνα της Ελευθερίας.
Τα περισσότερα και πιο λαμπρά δημόσια κτίρια που χτίζονται στην Αθήνα, στο δεύτερο μισό του 19°" αιώνα, οφείλονται, είτε εξ' ολοκλήρου, είτε κατά κύριο λόγο σε εθνικούς ευεργέτες.
Σχεδόν κάθε μεγάλο δημόσιο έργο στην πρωτεύουσα έχει ένα δωρητή, έναν εθνικό ευεργέτη. Η νεοκλασική Αθηναϊκή Τριλογία (η Εθνική Βιβλιοθήκη, το Πανεπιστήμιο και η Ακαδημία) το Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Μουσείο Μπενάκη, το Αστεροσκοπείο, το Οφθαλμιατρείο, το Παναθηναϊκό Στάδιο, η Εθνική Πινακοθήκη, το Αρσάκειο, το Βαρβάκειο, το Μαράσλειο, η Ριζάρειος, η Σιβιτανίδειος, η πρώην Σχολή Ευελπίδων, η Σχολή Ναυτικών Δοκίμων, το Εθνικό Ωδείο και τόσα άλλα, κρατούν στη συλλογική μνήμη, το καθένα και από ένα όνομα ενός μεγάλου εθνικού ευεργέτη.
Από τον Καπλάνη, τους Ζωσιμάδες, τους αδελφούς Ριζάρη και τον Αρσάκη, στο Βαρβάκη, τον Σίνα, το Σταύρου, τον Τοσίτσα και τον Χατζηκώνστα. Αλλά και στον Αβέρωφ, το Βαλλιάνο, τον Ζάππα, τον Μαρασλή, τον Μπάγκα, τον Μελά, τον Συγγρό. Και ακόμη στον Χριστόπουλο, τον Χατζηκυριάκο, τον Στουρνάρα, τον Βασσάνη, τον Κότσικα. Αλλά και στον Τσιρόπουλο, τον Χαροκόπο, τον Σούτσο, τον Ακρίτα, τον Φίλη, τον Σιβιτανίδη, τον Ευγενίδη, τον Παπαστράτο, τους Μπενάκηδες, τον Αγγελόπουλο, και τόσους άλλους.
Καθένας και ένα ατομικό όραμα, μια ισχυρή θέληση πρωτοβουλίας, μια προσωπική ιστορία, που συμπλέκεται με όλες τις άλλες διαμορφώνοντας τη μεγάλη, τη συνολική ιστορία του εθνικού ευεργετισμού, την ευγενέστερη έκφραση αγάπης για την Ελλάδα.
Στο παράδειγμα όλων εκείνων που έμειναν αθάνατοι στις μνήμες του Ελληνισμού, μέσα από την προσφορά τους στο κοινωνικό σύνολο, αποδίδουμε την οφειλόμενη τιμή και ευγνωμοσύνη στους ευεργέτες της πατρίδας μας.
Σε όλους εκείνους που μετέτρεψαν το φιλότιμο και τη φιλοπατρία σε δημιουργία και δράση. Αναδεικνύουμε τις αξίες που χαρακτηρίζουν τον Ελληνισμό.
Στο αδιάσπαστο αυτό νήμα, που συνδέει το παρελθόν, με το παρόν και το μέλλον. Αποτελεί άλλωστε, κοινή πεποίθηση ότι δεν αρκεί μόνον να επικαλούμαστε τον πλούτο που μας κληροδότησαν εμπνευσμένοι δημιουργοί και μεγάλοι ευεργέτες. Είναι ανάγκη να τον κεφαλαιοποιούμε, να τον αναδεικνύουμε και να τον αξιοποιούμε.
Είναι ανάγκη να μετουσιώνουμε την κληρονομιά αυτή σε έργα, νοοτροπίες και πρακτικές, που υπηρετούν το συλλογικό συμφέρον. Είναι ανάγκη να αναδεικνύουμε συνεχώς την αξία της προσφοράς στην πατρίδα. Πάντα σύγχρονη. Πάντα ζωντανή στη συνείδησή μας. Πάντα σε δρόμους που εγγυώνται τη συνέχισή της.
Την τελετή που έλαβε χώρα στον μητροπολιτικό ναό του Αγίου Αχιλλίου και την οποία οργάνωσε η Νομαρχία Λάρισας τίμησαν με την παρουσία τους εκπρόσωποι των πολιτικών και στρατιωτικών αρχών, και πολλοί συμμετέχοντες στον πανηγυρικό της ημέρας.
Χθες στον εορτασμό της Ημέρας Μνήμης Εθνικών Ευεργετών, η τελετή ολοκληρώθηκε με κατάθεση στεφάνων στο Ηρώο της πόλης.