| Χρυσό περιλαίμιο (ή περιτραχήλιο) από την πανοπλία του Μ.Αλεξάνδρου. Είναι πιθανότατα δώρο του βασιλιά των Σκυθών. Βρέθηκε στον τάφο ΙΙ της Βεργίνας.
|
Όπως είναι γνωστό, ο Μ.Αλέξανδρος πέθανε στη Βαβυλώνα το 323 π.Χ. Εκεί οι νεκροί κατά τους Ηρόδοτο, Στράβωνα και Στοβαίο δεν μουμιοποιούνταν ούτε καίγονταν αλλά θάπτονταν τοποθετημένοι μέσα σε μέλι ή κερί. Το ίδιο έγινε, όπως προκύπτει και για τη σορό του Μ.Αλεξάνδρου που ενώ προοριζόταν να ταφεί στη Μακεδονία οδηγήθηκε το 321π.Χ. από τη Δαμασκό κατά τρόπο βίαιο από τον Πτολεμαίο Α' στην Αίγυπτο (Παυσανίας, Αρριανός, Αιλιανός). Εκεί κατά τις επικρατέστερες πληροφορίες τάφηκε στην ιερή πόλη Μέμφη "σύμφωνα με το Μακεδονικό νόμο ο οποίος προέβλεπε καύση των νεκρών" (Παυσανίας, Πάριον Χρονικόν, Κούρτιος Ρούφος).
Μία άλλη άποψη ότι μεταφέρθηκε αμέσως στην Αλεξάνδρεια όπου και τάφηκε (Διοδ. Σικελιώτης) κρίνεται ως αδύνατη για το λόγο ότι ήταν ανέφικτο τεχνικώς να ετοιμασθεί το μεγαλοπρεπές μαυσωλείο που προοριζόταν για την ταφή του και για άλλους ακόμα λόγους.
Η βασίλισσα Ρωξάνη με το βρεφικής ηλικίας παιδί της "αφίχθηκαν τον ίδιο χρόνο στη Μακεδονία και το 311π.Χ. δολοφονήθηκαν από τον Κάσσανδρο στην Αμφίπολη και τα οστά τους διασκορπίστηκαν" (Διοδ. Σικελιώτης, Στράβων, Ιουστίνος [Επιτ]). Η πόλη Αμφίπολη είναι σχετικά κοντά στη Βεργίνα και ήταν εύκολη η μεταφορά τους στους βασιλικούς τάφους.
Η πραγματοποιηθείσα πρώτη καύση του νεκρού Αλέξανδρου στη Μέμφη επιβεβαιώνεται μεταξύ των άλλων και από το γεγονός ότι κατά τον καθ. Ανθρωπολογίας, Α. Μπαρτσιώκα "...ο σκελετός του νεκρού του τάφου ΙΙ αποτεφρώθηκε στεγνά (ξηρά), απαλλαγμένος από τις σάρκες του". Αν είναι ακριβές αυτό, τότε σημαίνει ότι στη Βεργίνα έχουμε πιθανότατα μία επαναταφή του ίδιου βασιλιά.
| |
Μια άλλη ακόμα σοβαρή ανθρωπολογική διαπίστωση για τα οστά του ιδίου τάφου αποτελεί το γεγονός ότι κατά τον καθ. Ανθρωπολογίας, Ν.Ι. Ξηροτύρη, "ο σκελετός αυτός ήταν σχεδόν ολοκληρωμένος, ακόμα και τα πολύ μικρά τεμάχια είχαν συλλεγεί. Τα οστά είχαν προσεκτικά πλυθεί και είχαν καθαριστεί οι στάχτες. Τα υπόλοιπα τεμάχια των οστών ταξινομήθηκαν με βάση το μέγεθος και το μήκος και τοποθετήθηκαν ανατομικά ορθά στη λάρνακα. Στο ανώτερο στρώμα βρέθηκαν τα τεμάχια του κρανίου, στο μέσο στρώμα τα μικρά οστά του μετακρανιακού σκελετού και στο κατώτερο στρώμα τα μακρά οστά των άκρων τοποθετήθηκαν διαγωνίως" (Ελληνική Αρχαιολογική Εφημερίδα, 1981).
Αντίθετα, κατά τον ίδιο πάλι, τα γυναικεία οστά του προθαλάμου του ίδιου τάφου "ήταν λιγότερα και λερωμένα με στάχτες και δεν μπορούσαν να επαναδομηθούν ολοκληρωτικά".
Αυτό κατά τη γνώμη μου ερμηνεύεται ότι τα λείψανα αυτά μεταφέρθηκαν και τάφηκαν στη Βεργίνα από δυο διαφορετικούς τόπους όπως συμβαίνει με την περίπτωση του Μ.Αλεξάνδρου και της γυναίκας του βασίλισσας Ρωξάνης της οποίας τα οστά όπως αναφέρεται παραπάνω "είχαν διασκορπισθεί" και ήταν επόμενο να μην είχαν συλλεγεί όλα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που προκύπτουν, όλα τα προσωπικά ενθυμήματα του Μ.Αλεξάνδρου και της Ρωξάνης καθώς και τα όπλα του ακολούθησαν επί Αντίγονου Γονατά, μετά το 274π.Χ., τη βασιλική οικογένεια στους τάφους της Βεργίνας, όπου και βρέθηκαν. Αποτελούσε ιερή παράδοση για τους Έλληνες στην αρχαιότητα η μετακομιδή στη γενέτειρα γη των οστών των βασιλέων που πέθαιναν σε ξένους τόπους και από την παράδοση αυτή δεν ήταν δυνατόν να αποτελέσουν εξαίρεση τα λείψανα του Μ.Αλεξάνδρου.
Όπως προκύπτει επίσης, οι αρχαίοι Μακεδόνες "ύστερα από δύο ανεπιτυχείς προσπάθειες, το 321π.Χ" πέτυχαν τελικά -όπως δείχνουν όλα τα στοιχεία που αναφέρονται στο βιβλίο μου- να αφαιρέσουν πιθανότατα από τη Μέμφη- τα λείψανα του Μ.Αλεξάνδρου (Διοδ. Σικελιώτης, Αιλιανός). Αυτό, όπως πιστεύω, έγινε πριν μεταφερθούν μετά διετία από τον Πτολεμαίο Α' ή και περισσότερα χρόνια από τον Πτολεμαίο Β' στην Αλεξάνδρεια, (Παυσανίας) αντικαθιστώντας τα με άλλα ξένα λείψανα ή με είδωλο (ομοίωμα) του Αλεξάνδρου που είδαν, αν είδαν αργότερα Ρωμαίοι αυτοκράτορες.
Λέμε είδωλο (μούμια) γιατί όπως έχει προαναφερθεί η Σορός του Μ.Αλέξανδρου δεν είχε μουμιοποιηθεί αλλά κάηκε προηγουμένως και επομένως η μούμια που είδαν δεν μπορούσε να ήταν πραγματική.
Η Αίγυπτος ήταν γνωστή από την αρχαιότατη εποχή ως χώρα κατασκευής καταπληκτικών ειδώλων (Διοδ. Σικελιώτης). Μια γνώμη για το θέμα αυτό μπορεί να σχηματίσει κανείς από το βιβλίο του Αιγυπτίου αρχαιολόγου Abbas Chalaby στο οποίο περιλαμβάνονται καταπληκτικά είδωλα Αιγυπτίων πριγκίπων και βασιλέων.
Η ανακάλυψη το 1887 στη Σιδώνα του Λιβάνου της λεγομένης "Σαρκοφάγου του Μ.Αλεξάνδρου" φρονώ ότι ίσως να μην είναι άσχετη με την περιπέτεια των λειψάνων του. Δεν βρέθηκε βέβαια κανένα αρχαίο κείμενο το οποίο να αναφέρεται στην επαναταφή του Μ.Αλεξάνδρου από την Αίγυπτο στις Αιγές (Βεργίνα). Αναφέρονται εν τούτοις από τους: Αρριανό, Πλούταρχο, Στράβωνα και άλλους ιστορικούς ότι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς έγραψαν μεταξύ των άλλων για "το θάνατο και την ταφή του Μ.Αλεξάνδρου", αλλά όλα αυτά χάθηκαν όπως και το 7ο βιβλίο του Στράβωνα, το οποίο αναφερόταν στην Μακεδονία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου