άρθρο: Νομοσχέδιο για την ιθαγένεια: ανάγκη, παγίδες, ιδεολογήματα

Νομοσχέδιο για την ιθαγένεια: ανάγκη, παγίδες, ιδεολογήματα
Προβληματισμοί σχετικά με την επιχείρηση μαζικών ελληνοποιήσεων
Του Σταυρου Λυγερου

Το νομοσχέδιο για παραχώρηση ιθαγένειας σε μετανάστες συνεχίζει την πρακτική τουελληνικού κράτους να νομιμοποιεί μαζικά καταστάσεις, που διαμορφώθηκαν κατά κανόναμε παράνομο τρόπο. Υπενθυμίζουμε τις άδειες παραμονής που δόθηκαν σε παράνομουςμετανάστες από τις κυβερνήσεις Σημίτη και Καραμανλή.Και οι δύο κυβερνήσεις διαβεβαίωναν ότι με τη μαζική νομιμοποίηση θα λυνόταν τοπρόβλημα. Τα κύματα των παράνομων μεταναστών, όμως, θυμίζουν τις γενιές αυθαιρέτων.Κάθε νομιμοποίηση τροφοδότησε το επόμενο κύμα, ενισχύοντας την εντύπωση ότι όποιοςμπαίνει στην Ελλάδα παρανόμως κατά κανόνα δεν τον διώχνουν και κάποια στιγμήνομιμοποιείται. Η κυβέρνηση Παπανδρέου, όμως, πάει πιο μακριά. Στήνει μια βιομηχανία ελληνοποιήσεωνμε υπαρκτό επιχείρημα την κάλυψη κοινωνικών-ανθρωπιστικών αναγκών. Πίσω απ’ αυτό, όμως, υπάρχει και το ιδεολόγημα του πολυεθνικού/πολυπολιτισμικούμοντέλου, αλλά και ψηφοθηρική σκοπιμότητα. Οι μαζικές ελληνοποιήσεις και ηπαραχώρηση στους μετανάστες δικαιώματος ψήφου στις δημοτικές εκλογές θα εξασφαλίσουνστο ΠΑΣΟΚ ένα ισχυρό πριμ, τουλάχιστον στην κρίσιμη αναμέτρηση του 2010.ΠαρενέργειεςΟι Ανατολικοευρωπαίοι μετανάστες της δεκαετίας 1990, που κατά κανόνα έχουν πιανομιμοποιηθεί, προκάλεσαν κοινωνικές παρενέργειες, αλλά λόγω πολιτισμικής ταυτότηταςκαι τρόπου ζωής έχουν πια εισέλθει σε τροχιά κοινωνικής ενσωμάτωσης. Δεν αναμένεται να συμβεί το ίδιο με τις διογκούμενες ροές μουσουλμάνων από την Ασίακαι την Αφρική. Η πείρα έχει αποδείξει ότι στη συντριπτική πλειονότητά τους έχουντην τάση να αναπαράγουν στο δυτικό περιβάλλον τον τρόπο που ζούσαν στις χώρεςπροέλευσής τους και ως εκ τούτου να μην ενσωματώνονται. Εξ ου και η τάση δημιουργίαςγκέτο. Οι μετανάστες που εισέρχονται παρανόμως στην Ελλάδα έχουν προορισμό δυτικοευρωπαϊκέςχώρες. Λίγοι, όμως, καταφέρνουν να φύγουν από τη χώρα μας. Εχει αποδειχθεί ότι είναι πιο εύκολη η παράνομη είσοδος από την παράνομη έξοδο. Μεάλλα λόγια, η Ελλάδα αντιμετωπίζεται σαν χώρα–τράνζιτ, αλλά καταλήγει να γίνεταιπροορισμός, με αποτέλεσμα να λιμνάζει εδώ ο κύριος όγκος.Η διαρκής συσσώρευση παράνομων μεταναστών, που εκ των πραγμάτων αδυνατούν να βρουνεργασία και όποτε βρίσκουν είναι «μαύρη» και κακοπληρωμένη, λειτουργεί σανθερμοκήπιο για την ανομία και την ασυδοσία, υπονομεύει τις κοινωνικές ισορροπίες καιαλλοιώνει την εθνική ταυτότητα.Αυτή είναι η κατάσταση και θα έπρεπε να έχει προκαλέσει ευρεία συζήτηση, όπως σεευρωπαϊκές χώρες που αντιμετωπίζουν πολύ μικρότερο πρόβλημα. Στην Ελλάδα, όμως, η παράνομη μετανάστευση θεωρείται πρόβλημα ρουτίνας καιπροσεγγίζεται με ανέξοδες αντιρατσιστικές ρητορικές, που στην πράξη τροφοδοτούν τονρατσισμό. Κάθε διαφωνία χαρακτηρίζεται «ακροδεξιά» και «ρατσιστική». Η ιδεολογική τρομοκρατία, όμως, ποτέ δεν έλυσε κανένα πρόβλημα. Απλώς, ακυρώνει τηδημόσια συζήτηση και βεβαίως χαρίζει ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας καιειδικά λαϊκά στρώματα στο ΛΑΟΣ.Στην προσπάθειά της να αποτρέψει την ανάπτυξη ξενοφοβίας και ρατσισμού, η ευρύτερηΑριστερά υποβαθμίζει συστηματικά τις αρνητικές επιπτώσεις της παράνομηςμετανάστευσης. Ο στρουθοκαμηλισμός της φέρνει το αντίθετο από το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Αφήνειπολιτικό κενό και διευκολύνει την Ακροδεξιά να διεισδύσει στα λαϊκά στρώματα. Αυτά είναι, άλλωστε, που κυρίως θίγονται από την παράνομη μετανάστευση και στοεπίπεδο της απασχόλησης (λόγω του αθέμιτου ανταγωνισμού από τη «μαύρη» εργασία) καισε πολλές πτυχές της καθημερινής ζωής.Θέμα πολιτικήςΗ παραχώρηση ιθαγένειας πρέπει να εντάσσεται στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένηςπολιτικής. Τέτοια πολιτική, όμως, δεν υφίσταται. Εξ ου και το πρόβλημα συνεχώς οξύνεται. Αντί να θεσμοθετήσει αντικίνητρα για να συρρικνώσει τις ροές παράνομων μεταναστών, ηκυβέρνηση Παπανδρέου μεθοδεύει βιομηχανία πολιτογραφήσεων, που εκ των πραγμάτωνλειτουργεί ως κίνητρο.Είναι προφανώς επιβεβλημένο να πάρουν την ελληνική ιθαγένεια τα παιδιά νόμιμωνμεταναστών, που γεννήθηκαν, ζουν και πάνε σχολείο στην Ελλάδα. Δεν πρέπει να ισχύει το ίδιο για παιδιά που εισήλθαν παρανόμως με τους γονείς τουςστην Ελλάδα. Δεν αρκεί να έχουν φοιτήσει μερικά χρόνια σε ελληνικά σχολεία, για νατους δίνεται η ιθαγένεια. Οι αιτήσεις πρέπει να εξετάζονται με θετική διάθεση, αλλάκατά περίπτωση.Η εύκολη παραχώρηση ιθαγένειας στα παιδιά είναι από μόνη της ένα κίνητρο για τουςπαράνομους μετανάστες να τεκνοποιήσουν. Το κίνητρο αυτό καθίσταται πολύ πιο ισχυρό από τη διάταξη, που προβλέπει ότι όποιοπαιδί γεννηθεί στην Ελλάδα και είναι «άγνωστης ιθαγένειας» ή δεν μπορεί να αποκτήσειάλλη ιθαγένεια θα παίρνει αυτομάτως την ελληνική. Η διάταξη αυτή (υπάρχει και στον κώδικα που ψηφίστηκε το 2004) είναι ασαφής καιανοίγει ένα επικίνδυνο παράθυρο.Υπενθυμίζουμε ότι η μεγάλη πλειονότητα των μεταναστών που εισέρχονται παρανόμως στηνΕλλάδα δεν έχουν χαρτιά και δεν αποκαλύπτουν τη χώρα καταγωγής τους για να μηναπελαθούν. Ενα τέτοιο ζευγάρι γεννάει στην Ελλάδα παιδί. Το παιδί μπορεί να αποκτήσει τηνιθαγένεια των γονιών του, αλλά αυτοί έχουν ισχυρό κίνητρο να το κατατάξουν στηνκατηγορία «άγνωστη ιθαγένεια», για να πάρει αμέσως την ελληνική ιθαγένεια.Στη συνέχεια, ως πρόσωπα που έχουν τη γονική φροντίδα τέκνου ελληνικής ιθαγένειας,μπορούν να πολιτογραφηθούν, κατ’ εξαίρεση της ισχύουσας προϋπόθεσης για νόμιμησυνεχή παραμονή στην Ελλάδα τουλάχιστον πέντε ετών. Αρκεί να βρίσκονται στη χώραέστω και παρανόμως για τρία χρόνια.Το μήνυμα πως η Ελλάδα δίνει σχετικά εύκολα ιθαγένειες θα φθάσει στις χώρεςπροέλευσης των παράνομων μεταναστών και θα τροφοδοτήσει το ρεύμα παράνομηςμετανάστευσης. Αυτή τη φορά, μάλιστα, θα έρχονται ζευγάρια και οικογένειες. Οι ταλαίπωροι αυτοί άνθρωποι δεν είναι σε θέση να γνωρίζουν τις δυνατότητες τουνόμου για να τις εκμεταλλευθούν. Τις γνωρίζουν, όμως, τα κυκλώματα παράνομηςδιακίνησης και οι δικηγόροι τους.